سالیان سال است که امضاها بهعنوان ابزاری برای تشخیص هویت افراد در تمامی کارهای روزمره کاربرد دارند. اما این روزها دیگر امضاها صرفا شامل امضاهای کاغذی قدیمی نمیشوند بلکه امضاهای دیجیتال و الکترونیکی نیز روی کار آمدند که در برخی از شرایط کاربردهای ویژهای دارند. درصورتی که مایل به کسب اطلاعات بیشتر در مورد تفاوت امضای دیجیتال و امضای الکترونیکی هستید تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
امضای کاغذی
یکی از مهمترین شاخصههای شناخت شخصیت فرد و جایگاه اجتماعی او امضای او روی کاغذ است که در مطلب “شخصیت شناسی از روی امضا” بطور مفصل در این مورد صحبت کردیم. امضای کاغذی درواقع همان نوع سنتی امضا است که شما روی کاغذ و در مکانهای اداری از آن استفاده میکنید. این امضا میتواند براساس سلیقه فرد شامل نام او، طرحی خاص و… باشد. معادل انگلیسی امضای کاغدی؛ wet signature است. Wet یعنی خیس و دلیل این نوع نام گذاری این است که در زمانهای قدیم برای امضا زدن از جوهر استفاده میشد و به نوعی میتوان گفت امضا خیس بود!
امضای الکترونیک
در دنیای واقعی برای به رسمیت شناخته شدن یک سند باید فرد مربوطه سند را امضا کرده باشد. اما با دیجیتالی شدن اسناد و استفاده نکردن از کاغذ در بسیاری از کارهای اداری امضاهای الکترونیکی به میان آمدند. در واقع امضای الکترونیکی همان شکل اسکن شده امضای کاغذی افراد است که در سازمانها و اتوماسیونهای اداری از آن برای امضای فایلهای الکترونیک استفاده میکنند.
از لحاظ قانونی اشکال و تعاریف مختلفی برای این نوع امضا وجود دارد. این امضا معمولا به شکل نوشته و یا علامتی که در انتهای فایلهای الکترونیکی، ایمیلها و… قرار داده میشود میباشد. در ادامه به چند نمونه امضای الکترونیکی اشاره میکنیم تا تصور بهتری از این نوع امضا داشته باشید.
- نوشتههای پایانی موجود در انتهای ایمیلها
- عکس از امضای کاغذی که بصورت فکس و اسکن شده ارسال شود.
- رمز کارتها که برای استفاده از دستگاه ATM از آن استفاده میکنید.
- و…
در حالت کلی هرگونه علامتی که بصورت منظم یا به طریق منطقی، به داده پیام متصل شده باشد با عنوان امضای الکترونیکی شناخته میشود.
انواع امضای الکترونیکی
از زمان پیدایش امضای الکترونیکی روشهای مختلفی در مورد چگونگی انجام امضا از طریق الکترونیک معرفی شده است که از لحاظ ضریب امنیت متفاوت هستند. این ضریب امنیت را می توان با عناوین زیر توصیف کرد:
- پسوردها
- قلم نوری
- امضای دیجیتال
- امضای بیومتریک
- امضای بیپ مپ
امضای دیجیتال
همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم تمامی اسناد و مدارک برای به رسمیت شناخته شدن نیاز به امضا دارند. از طرفی دیگر روابط مانند سابق محدود به یک منطقه و یا حتی کشور نمیشود و تمام دنیا این روزها با یکدیگر در حال تبادل و مراوده هستند.
درصورتی که برای انجام این مراودات بخواهند از اسناد و مدارک کاغذی استفاده کنند تمامی کارها به کندی صورت میگیرد و هیچ کاری به موقع انجام نخواهد شد. امضای الکترونیکی نیز به دلیل ناامن بودن و عدم اطمینان دوطرف ممکن است در چنین مواردی کارایی زیادی نداشته باشد. اینجاست که امضای دیجیتال کاربرد پیدا میکند و به تسریع روند کار کمک میکند.
درواقع امضای دیجیتال یک فرایند رمزنگاری نامتقارن با نوعی مکانیزه امنیتی است که به دو کلید خصوصی و عمومی وابسته بوده و از این کلیدها برای رمزگذاری پیام در زمان انتقال پیغام و رمزگشایی هنگام دریافت پیام استفاده میشود.
کسانی که قصد دارند در عرصه تجارت الکترونیک کار کنند و یا با دولت الکترونیک در ارتباط باشند؛ لازم است مطمئن شوند که اطلاعات آنها افشا و سرقت نمیشود و یا در پیام هایشان دستکاری صورت نمیگیرد. به این ترتیب امضای دیجیتال در این میان نقشی مهم و حیاتی به عهده میگیرد.
در فضای سایبر اگر سهامی فروخته شود، یا فعالیت بانکی صورت گیرد باید دارای هویت باشد و این هویت با امضای دیجیتالی ممکن خواهد شد. بر همین اساس میتوان مطمئن شد که تمام نقل و انتقال پیامها به دستی و بصورت کاملا ایمن انجام میگیرد و جلوی کلاهبرداریها و سرقتها گرفته میشود.
شایان ذکر است که نام دیگر امضای دیجیتالی، امضای کریپتوگرافیک یا رمزنگاری شده است. این نوع امضا در حال حاضر امنترین و مطمئنترین امضای موجود است. این امضا دارای یک سند رسمی است، درست مانند سند رسمی که وقتی شما ویندوز میخرید به شما داده میشود. این سند ضمانت کننده این موضوع است که فقط شما صاحب و دارنده آن امضا هستید.
سخن پایانی
در این مطلب تفاوت امضای دیجیتال و الکترونیک را مورد بررسی قرار دادیم. توجه داشته باشید که این روزها امضای دیجیتال مانند اثر انگشت هر فرد بصورت کاملا انحصاری عمل کرده و کمک میکند تا تمام مبادلات و مراوداتی که از راه دور انجام میشوند امنیت کامل داشته باشند تا خیال طرفین از صحت روند کار راحت باشد.