تاریخچه طراحی امضا
در بررسی تاریخچه طراحی امضا باید گفت؛ امضا به عنوان یک نشانه شخصیتی و مالکیت فردی، همیشه مورد توجه بوده است. طراحی امضا به عنوان یک هنر و فن در قرون گذشته بسیار ارزشمند شمرده می‌شد. در ادوار قدیم، معمولاً نشانه‌ها و امضاهایی که در برگه‌های مهم و اسناد مورد استفاده قرار می‌گرفتند، با طرح‌های زیبا و خطوط پیچیده تزئین می‌شدند.
اما با پیشرفت فناوری و ظهور دستگاه‌های چاپ، به این هنر اهمیت بیشتری داده شد و تلاش کردند که امضاها و نشانه‌های شخصیتی را در شرایطی که امکان تقلبی بودن وجود داشته باشد، از تقلب‌ها جلوگیری کنند. این باعث شد که آن‌ها به دنبال روش‌هایی برای تشخیص امضاهای تقلبی گشتند.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی، امضاهای دیجیتال و الکترونیکی نیز شناخته شده‌اند که توسط ابزارهایی همچون تبلت و سایر دستگاه‌های دیجیتال رسم می‌شوند. این نوع امضاها به دلیل سرعت و راحتی در استفاده، در بسیاری از امور رسمی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آغاز امضا
بعد از حمله اسکندر مقدونی به ایران و در ادامه ویرانی کشور به دست اعراب، از ایران باستان بجز کتیبه‌های منتسب به شاهان هخامنشی و ساسانی اسناد خاصی باقی نمانده است. کتیبه‌های بیستون، شوش و تخت جمشید و سایر مکان‌ها فاقد مهر و امضا هستند. به نظر می‌رسد علت ممهور نبودن کتیبه‌ها این است که پادشاهان صادر کننده فرمان سرلوحه و کتیبه‌های مختلف خود را با نام و سمت معرفی می‌کردند. بر همین اساس می‌توان گفت نمونه امضایی از زمان ایران باستان موجود نمی‌باشد. اما مهرهای مختلفی از زمان هخامنشی و موزه‌های بزرگ دنیا موجود است که به شکل استوانه‌ای بوده و برای مهر کردن فرمان‌ها کاربرد داشته است. این مهرها معمولا از سنگ‌های مختلف انتخاب می‌شدند و بر روی آن‌ها اسم و تصویر پادشاه هک می‌شد.
در ایران از ابتدای آغاز اسلام تا زمان مشروطیت مهر نقش بسیار مهمی در روابط فردی و اجتماعی ایفا می‌کرد. در واقع نقش مهر روی اسناد، مدارک و فرمان‌های رسمی و غیر رسمی بود که به آن‌ها رسمیت می‌داد. ایران در قرن چهارم هجری یکی از کشورهای پیشرو در زمینه هنر خوشنویسی و کنده کاری بود و از این رو در بین کشورهای پیشرفته آن دوران در این زمینه بسیار موفق عمل کرده بود. به همین دلیل است که بسیاری از آثار برجسته مختلف شامل مهرهای شخصی، مهرهای افراد خاص، مهرهای پادشاهان، مهرهای حکومتی و… که در موزه‌های مختلف کشور موجود هستند مربوط به همین دوران است.
مهر و امضا در آغاز اسلام
در اولین سال هجرت در پیمانی که بنا به دستور پیامبر بین صد نفر از مهاجرین و انصار منعقد گشته بود و همچنین در پیمان صلحی که در همان سال بین پیامبر و قبایل یهود منعقد شد؛ طرفین قرارداد صدر عهدنامه‌ها را در کنار نام خود امضا نمودند.
علاوه‌بر این موارد در سال ششم هجرت که پیامبر اسلام نامه‌ای به پادشاهان چند کشور نوشت و آن‌ها را به اسلام فراخواند، تعدادی از یاران پیامبر گفتند که نامه‌ای را که مهری در آن نباشد، پادشاهان به آن اعتنایی نمی‌کنند. به همین خاطر پیامبر دستور داد، تا مهری ساخته شود و روی نگین آن کلمات «الله محمد رسول الله» را نقش نمودند و از آن زمان به بعد نامه‌های پیامبر به آن مهر، ممهور می‌شد و بعد از آن هم آن مهر مورد استفاده خلفای اسلامی قرار گرفت.
تاریخچه طراحی امضا در دوره معاصر
باتوجه به مستندات موجود در اسناد و مدارک در طول تاریخ، می‌توان نتیجه گرفت که امضا در طول زمان تغییرات زیادی داشته است. در دوره معاصر ایران و به خصوص عصر صفوی که بیشتر آثار باقی مانده از دوره صفویان مربوط به امور آستان قدس رضوی می‌باشد و ما می توانیم از همان اسناد اطلاعاتی را به دست آوریم. با گذشت زمان و شکل گیری دوره قاجار به ویژه زمان ناصرالدین شاه تحولات بیشتری در اسناد پادشاهان شکل گرفت و امضاها به تدریج وارد اسناد شدند.
البته این روند به مرور پیش رفت و در دوره‌های بعدی و همین طور عصر مظفرالدین شاه شکل کامل‌تری به خود گرفت و با اسامی افراد نیز ادغام شد. در دوران پهلوی این تکامل بیشتر شد و امضاها توانستند به‌طور کامل جای مهر را بگیرند.
سخن پایانی
در این مطلب به بررسی تاریخچه طراحی امضا و روند تکامل آن پرداختیم. با بررسی آثار و اسناد تاریخی موجود در موزه‌ها می‌توان نتیجه گرفت که امضاها بیشتر بعد از دوران معاصر و در زمان صفویان پررنگ شدند و به مرور توانستند در دوران پهلوی جای مهر را بگیرند. اگر شما نیز می‌خواهید امضایی زیبا و مطابق با اصول داشته باشید می‌توانید از کارشناسان خبره ما در امضا پلاس کمک بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید